تلفات
درباره‏ى تلفات اين عمليات، اظهار نظرهاى مختلفى شده است. رابين رايت، تلفات اين حادثه را 40 كشته كه فقط 2 نفرشان آمريكايى بوده‏اند، و بيش از 20 مجروح عنوان كرده است. نمايندگى خبرگزارى فرانسه در بيروت، از قول منابع امنيتى گفت: «بالغ بر 23 نفر كشته و 60 نفر مجروح شده‏اند.»
«جبهه‏ى مقاومت ملى لبنان» تلفات اين حمله را 23 كشته و 96مجروح اعلام كرد. در همان حال خبرگزارى‏هاى ديگر، از قول منابع آمريكايى، آمار كشته‏ها را 30 نفر و مجروحين را 60 نفر ذكر كردند؛ در حالى كه هيچ اشاره‏اى به هويت آنان نشده بود.
در اين عمليات، بزرگ‏ترين ضربه براى آمريكا، اين بود كه چنين حادثه‏اى در سفارتِ به شدت حفاظت شده‏اش كه به آن «قلعه‏ى آمريكا» مى‏گفتند، اتفاق افتاده بود. به نوشته‏ى روزنامه «ديلى تلگراف»، اين انفجار توانست موانعى را در هم بشكند كه به «دندان‏هاى اژدها» معروف بود.
بلافاصله پس از انفجار، نيروهاى محافظ سفارت كه سالم مانده بودند و از «دَرَك» (ژاندارمرى) لبنانى و نيروهاى آمريكايى مارينز تشكيل مى‏شدند، از ورود خبرنگاران و عكاسان به محل حادثه جلوگيرى كردند.در حالى كه عده‏اى ميان آوار به دنبال نگهبانان و كاركنان كشته و مجروح شده مى‏گشتند، تعدادى از كارمندان، در ميان ويرانه‏هاى خونين شده، به‏دنبال برگه‏ها و اسناد سرّى سفارت كه در ميان خاك و آهن پراكنده شده بود، مى‏گشتند و آن‏ها را جمع مى‏كردند.
ساعتى بعد، گروه‏هاى ويژه‏ى تحقيق انفجار، در محل سفارت حاضر شدند و در ميان قطعات منهدم شده‏ى ماشين، به دنبال تكه‏هاى پلاك و موتور آن براى شناسايى گشتند. رابين رايت، پيرامون حوادث و اتفاقات بعد از انفجار مى‏نويسد:
«پس از حادثه‏ى انفجار، آمريكا سعى كرد وجهه‏ى خود را حفظ كند. «جورج بوش» معاون رئيس جمهورى، طى يك صحنه سازى گفت: بگذاريد من يك‏چيز را به شما اطمينان بدهم، آمريكا در اين حكومت هيچ‏گاه و هيچ‏گاه اجازه نخواهد داد كه تروريسم يا ترس از تروريسم، سياست خارجى آمريكا را تعيين كند. ما از موضع خودمان عقب نخواهيم نشست؛ چرا كه تروريست‏ها به صحنه آمده‏اند. ما ابر قدرتيم و قوى و مغرور هستيم. ما اصول ثابتى داريم و اين اصول به ما اجازه نمى‏دهند كه بگذاريم تروريسم سياست خارجى ما را تعيين كند.
البته در آمريكا انتخابات رياست جمهورى در پيش بود و از ظواهر امر اين گونه بر مى‏آمد كه حكومت ريگان و مديريت او، دچار مشكل شده است.ساختمان سفارت آمريكا در غرب بيروت بسته شد و حتى يك سرباز هم در آن‏جا باقى نگذاشتند. در ساختمان جديد سفارت در شرق بيروت در دير عوكر،سلاح سنگين كار گذاشتند و پرواز بر فراز اقامتگاه اختصاصى سفير آمريكا،براى تمام هواپيماها ممنوع شد.
به كاركنان سفارت كه در شرق مسيحى نشين بيروت سكونت داشتند،توصيه شد تا به محض تاريك شدن هوا، از خانه‏هايشان بيرون نيايند. ديپلمات‏هاى آمريكايى، به سرعت به وسيله‏ى هلى‏كوپتر به قبرص منتقل شدند؛چون اطراف فرودگاه بيروت نيز به دليل نزديكى به منطقه‏ى شيعيان، منطقه‏ى خطرناك و ممنوع بود. «بِريان كارسِن» سخنگوى وزارت خارجه‏ى آمريكا، توضيح داد كه اين اقدامات موقتى است و بعداً بسته به اين‏كه تجديد سازمان و اطلاع سيستم امنيتى سفارت چه‏قدر طول خواهد كشيد و چه‏قدر موفقيت‏آميز باشد، اوضاع به حال عادى باز خواهد گشت».
آمريكا كه از تأثيرات منفىِ اين انفجار بر انتخابات قريب الوقوع رياست جمهورى مى‏ترسيد، يك گروه حرفه‏اى را جهت تعقيب،شناسايى و كسب اطلاعات درباره‏ى سازمان جهاد اسلامى كه مسئوليت اين حمله را پذيرفته بود، به لبنان فرستاد، تا به زعم خود در يك طرح برق آسا، ضربات خرد كننده به اين سازمان ناشناس وارد آورند.
اين گروه، همراه با «ريچارد مورفى» معاون وزير امور خارجه‏ى آمريكا، عازم لبنان شدند. ساعاتى از ورود آنان به بيروت نگذشته بود كه خود روى حامل مورفى، مورد اصابت موشك‏هاى آر.پى.جى قرار گرفت. ريچارد مورفى جراحاتى سطحى برداشت؛ ولى ادعاها و تصورات آمريكا براى مقابله با سازمان‏هاى مبارز لبنانى، در همان اولين روزها با شكست‏رو به رو شد.
دومين انفجار سفارت آمريكا در بيروت، وحشت زيادى در ميان نيروهاى خارجى ايجاد كرد. آمريكا و انگليس، دفاتر نمايندگى خود در لبنان را تعطيل كرده و اتباع خود را از سفر به اين كشور باز داشتند.

مسئوليت حمله
در لحظاتى كه سفير آمريكا و سفير انگليس، و همين طور ديگر مجروحين حادثه در بيمارستان بسترى و تحت معالجات اوليه بودند، شخص ناشناسى با نمايندگى خبرگزارى فرانسه در بيروت، تماس تلفنى گرفت و بيانيه‏ى سازمان جهاد اسلامى را كه درباره‏ى اين عمليات صادر شده بود، به اين شرح قرائت كرد:
«بسم‏اللَّه الرحمن‏الرحيم
سازمان جهاد اسلامى مسئوليت انفجار ماشين حامل بمب را كه به رانندگى و همراهى دو تن از فدائيان ما صورت گرفت و هدف آن، محل سكونت سفير و كاركنان سفارت آمريكا بود، بر عهده مى‏گيرد. عمليات آينده‏ى ما نزديك است و ماشين بعدى خواهد آمد. ما قبلاً اخطار داده و گفته بوديم كه در صورت عدم خروج آمريكا از لبنان، عمليات خود را عليه منافع آن انجام خواهيم داد. ما به اخطار و وعده‏هاى خود پايبنديم. ما در اين‏جا اعلام مى‏كنيم مادامى كه يك آمريكايى در خاك لبنان وجود داشته باشد، اين گونه حملات ادامه خواهد داشت. ما در همه جا هستيم و به عهد خود وفا داريم.
در اين‏جا از همه‏ى شهروندان لبنانى درخواست مى‏كنيم كه از نزديكى اماكن و موسسات آمريكايى و همچنين نقاط تجمع آنان، به خصوص سفارتخانه،دورى كنند. ما قوى هستيم و قوى خواهيم ماند.
سازمان جهاد اسلامى لبنان»
با وجودى كه تاكنون منابع اطلاعاتى و دستگاه‏هاى جاسوسى آمريكا، نشانه‏ى مستند و مستدلى از عاملين اصلى اين حادثه و هويت راننده‏ى شهادت‏طلب اين عمليات ارائه نداده و فقط به ايراد اتهام به همه‏ى مخالفين، از جمله ايران اقدام كرده‏اند، يكى از نشريات چاپ تهران، به نقل از «اينترنت» مدعى شد كه اين عمليات توسط حزب‏اللَّه لبنان انجام شده‏است. روزنامه‏ى «توس» در شماره دوازدهم خود كه در تاريخ شنبه 1377/5/17ه.ش (8 اوت 1998م) منتشر شد، اين گونه نوشت:
«سپتامبر 1984 بيروت، عمليات انفجار انتحارى يكى از ساختمان‏هاى وابسته به سفارت آمريكا در بيروت از سوى حزب‏اللَّه لبنان».

عكس العمل
رونالد ريگان رئيس جمهورى آمريكا، چند ساعت پس از انفجار سفارت، در حالى كه براى اطلاع از خبر حادثه، از خواب بيدارش كرده بودند، در حضور خبرنگاران گفت: «ما كه نمى‏توانيم به سوراخى بخزيم و وظايفمان را فراموش كنيم».
ولى پس از اين حادثه، آمريكا درست همين كار را كرد. يك سال پيش از آن، آمريكا بيش‏ترين تعداد نيرو را در بين گروه‏هاى خارجى در لبنان داشت. حدود 190 آمريكايى به صورت مخفى در لبنان به فعاليت‏هاى جاسوسى و اطلاعاتى مشغول بودند؛ ولى در روز انتخابات رياست جمهورى آمريكا 1363/8/17 ه.ش (8نوامبر 1984م) فقط شش‏نفر، آن هم ديپلمات، در لبنان باقى مانده بودند. همان تعداد كم هم از جريانات و حوادث سياسى دور نگه داشته شده بودند. از كليه‏ى اعضاى سفارت خواسته شد كه درباره‏ى كارهاى بارتولوميو (سفير) با كسى صحبت و مصاحبه نكنند. دليل اين كار هم اين بود كه آمريكا تصور مى‏كرد هدف سازمان جهاد اسلامى از اين عمليات، شخص سفير بوده است؛ به همين لحاظ بارتولوميو براى حفظ جانش، يك هفته قبل از انتخابات رياست جمهورى، به پاريس رفته و محرمانه در آن‏جا زندگى مى‏كرد؛ ولى هدف سازمان جهاد اسلامى، مبارزه عليه آمريكا و اهداف استكبارى او در لبنان بود. به گفته‏ى رابين رايت: «جهاد اسلامى آمريكا را به مبارزه طلبيد و در مرحله‏ى اولِ اين مبارزه پيروز شده بود».
«كاسپار واينبرگر» وزير جنگ آمريكا، در برابر اين سؤال خبرنگاران كه: آمريكا در قبال اين حمله، چه عكس‏العملى انجام خواهد داد؟ گفت: «تفاوتى نمى‏كند كه آمريكا چه كارى انجام دهد. به هر حال اين گونه عمليات ادامه خواهد يافت و هرگز تصميمى عليه آن وجود نخواهد داشت. به‏ويژه آن‏كه عيب كار اين‏جاست كه عاملان اين گونه عمليات، اقدام به خودكشى مى‏كنند».
پس از اين عمليات، آمريكا سه ناوچه جنگى خود را كه پس از انفجار مقر تفنگداران دريايى، از سواحل بيروت فرا خوانده بود، دوباره به لبنان بازگرداند.
پس از دومين حمله‏ى شهادت‏طلبانه عليه سفارت آمريكا و سومين حمله عليه منافع آمريكا در بيروت، كنگره‏ى آمريكا، قانونى مبنى بر اختصاص 10 ميليون دلار براى جمع آورى و كسب اطلاعات درباره‏ى نقشه‏ها و طرح‏هاى تروريستى گروه‏هاى مخالف، عليه شهروندان آمريكايى و اموال آنان تصويب كرد و براى هر خبر و اطلاع از چنين مواردى، تا سقف 500/000 دلار جايزه تعيين كردند كه اين مسئله عجز دستگاه‏هاى اطلاعاتى عظيم آمريكا «سيا» و «اف.بى.آى» را در شناسايى يك گروه ظاهراً كوچك محلى در لبنان به خوبى نشان داد.
كنگره‏ى آمريكا، همچنين 110 ميليون دلار براى تكميل تاسيسات و تجهيزات امنيتى در سفارتخانه‏ها، و نيز 356 ميليون دلار براى سال 1364ه.ش (1985م)، به منظور تشديد اقدامات امنيتى در 70 نمايندگى خارجى آمريكا كه بيش‏تر مورد تهديد بودند، اختصاص داد.
اواخر سال 1363ه.ش (اوائل 1985م) وزارت خارجه‏ى آمريكا متوجه شد كه 139 محل سياسى و سفارتخانه، يعنى بيش از نيمى از262 سفارتخانه و نمايندگى آمريكا در خارج از حداقل استانداردهاى امنيتى نيز برخوردار نيستند. اين مكان‏ها، پس از دومين انفجار سفارت آمريكا در بيروت، تاسيس شده بودند.
در جريان يك تحقيق معلوم شد كه آمريكا براى اين‏كه بتواند در سفارتخانه‏ها و نمايندگى‏هاى سياسى خود، امنيت قابل قبولى ايجاد كند،مجبور است پر هزينه‏ترين و اجبارى‏ترين پروژه‏ى تغيير يا تجديد ساختمان را در طول تاريخ خود، تحمل كند. هزينه‏ى اين كار را حدود 3/3 ميليارد دلار تخمين زده بودند كه دو سوم آن به سفارتخانه‏ها و نمايندگى‏هاى مستقر در خاور نزديك اختصاص يافته بود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: